woensdag 30 juli 2008

The finishing touch

En toen was het alweer bijna augustus... niet dat het 320 jaar geleden is ofzo, maar ik herinner me nog zo het moment dat ik door mijn baas van het vliegveld werd opgehaald. Dat was in maart, en er zijn sindsdien de nodige maanden verstreken. Verturkst ben ik hier zeker niet, want ik kan nu toch wel de conclusie trekken dat het leven in dit gedeelte van Turkije (Gaziantep dus) mij niet bepaald aantrekt. Dit zal niet snel mijn vaste woonplaats worden. Er zijn hier teveel tradities en vaste patronen waar ik me niet plezierig bij voel. Toch heb ik hier de afgelopen maanden mijn ogen uitgekeken en was het een bijzondere tijd. Ik kijk ernaar uit om weer terug te keren naar Nederland en lekker gezellig een biertje te drinken met vrienden en bekenden, maar de periode hier zal me altijd bijblijven.

Als je voor een langere periode naar het buitenland gaat, dan vergt dat enige aanpassing. In dit geval ging ik niet zomaar naar een standaardlocatie, maar naar Gaziantep. Bij Turkije denken de meeste mensen toch aan zon, zee en strand. Als je niet verder komt dan het zwembad van je viersterrenhotel dan krijg je uiteraard geen enkele indruk van het echte Turkije. Moet ik gelijk even verduidelijken dat het 'echte Turkije' wel een vaag begrip is.

Kort door de bocht komt het erop neer dat hét Turkije eigenlijk helemaal niet bestaat. In het oosten is het leven anders dan in het westen van het land, zo heb ik me laten vertellen. En dit ga ik de komende paar dagen ervaren door een paar vrienden met wie ik vorig jaar in Pardubice heb gestudeerd op te zoeken in Eskişehir. Hier kijk ik erg naar uit! Wat een fantastische tijd was dat trouwens, check m'n weblog van toen maar eens! Dat semester was totaal onvergelijkbaar met mijn stageperiode in Turkije. Enorm veel plezier gehad toen, daar zat iedereen op één golflengte en dat kun je van mij en de meeste mensen hier niet bepaald zeggen. Ik kan me in elk geval niet vinden in de manier hoe veel inwoners van Gaziantep in het leven staan.

Sommige aspecten van de maatschappij alhier zijn best wel een beetje achterlijk. Meisjes die op hun 16e trouwen, dames van 25 jaar oud die al 6 kinderen hebben, mannen met meerdere vrouwen. Mannen die zich massaal hebben verschanst in en voor het koffiehuis terwijl vrouwlief met veel bloed, zweet en tranen het kroost in het gareel tracht te houden, het huis schoonmaakt en voor het eten zorgt. Verder werkt de invloed van de islam met allerlei hieruit voortvloeiende regeltjes en geboden toch enigszins verstikkend op mij.

Maar ook het conservatieve Gaziantep heeft twee gezichten. Er zijn hier veel vriendelijke mensen en je wordt vaak erg hartelijk ontvangen. De mensen zijn hier over het algemeen zeer gastvrij, daar kan menig Nederlander nog een puntje aan zuigen. Bovendien zijn er ook mensen die een stuk moderner in het leven staan en die net als mij niets moeten hebben van alle vastgeroeste vanzelfsprekendheden van het traditionele leven. Ook in Gaziantep is een duidelijke verandering gaande, al gaat het met horten en stoten. Ik verwacht dat het leven in Gaziantep er over een jaar of wat anders uitziet dan dat van nu. En dan bedoel ik niet de winkelstraten in het centrum, maar meer de straten waar Ali en Fatma hun gezin runnen.

Van geboden en beperkingen die toch grotendeels worden opgedrongen door de islam of de daar aan samenhangende tradities word ik een beetje zenuwachtig. Ik heb echt zin om weer een keertje strontbezopen te worden. Dat klinkt misschien een beetje simpel, zeker, maar vijf maanden thee slobberen is ook niet zoals het leven bedoeld is. Echt, dingen verbieden en opdringen is niet goed. Laat ik wel zijn: Alcohol drinken mag hier gewoon en er zijn zat winkeltjes waar je louter bier en sterke drank kunt kopen, maar zoals in één van mijn eerdere bijdrages omschreven is het gewoon geen optie voor de mensen hier om lekker buiten een pilsje of een glas aslan sütü (betekent 'leeuwenmelk') te nuttigen. Stiekem kan het natuurlijk wel, binnen vier muren of ergens in het bos. Bij zo'n bekrompen en behoudende inslag vaart de hypocrisie wel.

Mijn laatste alinea van deze weblog gebruik ik voor mijn eindoordeel over mijn verblijf in Gaziantep. Leerzaam is het zeker geweest, ik ben toch een hele ervaring rijker. Heb hier veel opgestoken en één ding is mij geheel duidelijk: Zaken doen in dit gedeelte van Turkije vereist enorm veel geduld en is vaak nogal complex. Je weet nooit wat je aan iemand hebt, het is lastig om te beoordelen wat je aan je zakelijke partners hebt. Het moge duidelijk zijn dat ik me hier soms wel een beetje lonely heb gevoeld, ik ben toch een gezelligheidsdier en dan is dit niet per se de juiste plek. Hoe dan ook, ik ga bijna terug naar Nederland en zal daar eerst even de nodige gezelligheid gaan beleven! En oh ja, ik heb een prachtig souvenir gekocht vandaag. Een mooie én gezellige herinnering aan Gaziantep, eind goed, al goed!

maandag 14 juli 2008

Gepeperd

Het is hoogzomer in Gaziantep en dan kun je hier beter niet zijn. Temperaturen die al weken tegen de 40 graden aanhikken en er op sommige dagen bovenuit schieten. Dan kun je maar beter niet temidden van het asfalt en het beton van een stad als Gaziantep zitten. Zelf zit ik er nog steeds, maar het aftellen is inmiddels begonnen. In augustus zal ik weer naar Nederland komen, iets waar ik onderhand toch flink naar uitkijk! Lekker een biertje happen en plezier maken met m'n vrienden, dat is iets wat ik teveel gemist heb hier in de bakoven van Turkije.

Hoogzomer, loeiheet, de baas vindt het vaak niet nodig de airco aan te zetten, en dan is er de gezamenlijke lunch. Altijd warm eten, maar ze houden er hier van om de smaak van al het lekkere voedsel met een lading peper nog een extra oppepper te geven. Doodzonde, want het brandt je de bek uit. Of beter gezegd: Het brandt mij de bek uit. Ik ben er 100% zeker van dat de smaakpapillen van de gemiddelde Turk minder ontwikkeld zijn dan die van een Nederlander. Er wordt zo royaal met de peper omgesprongen dat ik tijdens menig maaltijd word getroffen door een zweetaanval. En nu hou ik best van een (klein) beetje gepeperd eten, maar kennelijk is de tong van een Turk van schoenzool!

Behalve die drang tot overpikant eten mikken de Turken ook vaak vier of vijf klontjes suiker in hun theeglas. Hierbij moet ik niet vergeten aan te tekenen dat het Turkse theeglas tamelijk miniscuul is. Kinderen presteren het vaak om zonder blikken of blozen een klontje of zes (soms zelfs meer) in hun glaasje te keilen. Duidelijk dus dat de smaak van de Turken minder fijnbesnaard is dan die van een Hollander als ik. Wat overigens niet wil zeggen dat het eten hier niet binnen te houden is; de Turkse keuken kent veel ontzettend lekkere hapjes en gerechten. Dan is het dus al loeiheet en maakt je deobus overuren en word je nog steeds overstelpt met de vraag of je thee wilt hebben - ik slaag erin de thee steeds vaker van me af te houden, toch een prestatie van formaat hier - en promoveren ze iedere lunch tot een culinaire kernproef. Je zou haast weer zin krijgen in boerenkool met worst en een miezerige Nederlandse zomerdag.

Gelukkig is er nog de waterpijp! En dat is me een feest, prachtig! Oké, de gemiddelde inwoner van Gaziantep waagt zich in de buitenlucht en in het zichtsveld van de neef van de achterbuurman van de zus van zijn kapper niet aan een glaasje alcohol; de waterpijp is daarentegen geen probleem. Een waardig vervanger, al zou een combinatie van beide uiteraard het mooiste zijn. Een authentieke waterpijp is prachtig. Met een groepje aan een tafel, bij voorkeur live muziek erbij en je kunt zo een paar uurtjes de avond doorbrengen. Hier in Gaziantep is een prachtig openluchtcafé in een parkachtige omgeving. Geen bier dus, maar de waterpijp gloreert hier. Ze zijn niet zo groot als de exemplaren die ik in Damascus heb gezien, maar mooi zijn ze wel. Echte klassieke waterpijpen, ik zal er - als het mogelijk is - één meenemen als souvenir. En dan wel een echte, en niet zo'n plastic nepding die je in plaatsen als Alanya worden aangeboden... "Special price, you're my friend", dat werk.

Het overgrote deel van mijn stage zit er dus al op, ik heb hier al veel meegemaakt en zal zeker nog terugblikken op mijn verblijf in dit exotische gedeelte van Turkije. Alles went, zeggen ze wel eens, maar iedere dag die zinderende hitte kan mij nog steeds niet bekoren. Om er nog even verder over te klagen: Ik kan 's nachts altijd moeilijk in slaap komen, die warmte blijft vaak lang hangen en al helemaal op mijn kamer. Maar ach, nog even doorbijten en ik kan weer van de Nederlandse prutszomer genieten!

dinsdag 1 juli 2008

Schoolvakantie

Het is zomer, op de kalender kan de maand juni alweer worden omgeslagen en dan is het ook in Turkije juli. De schoolvakanties in sommige delen van Nederland en Duitsland zijn begonnen, en dat is te merken ook! Ho eens even Van Wegen, je zat toch in Gaziantep, heel ver weg van biertjes op zaterdagmiddag in de voetbalkantine en van rookverbod in café en restaurant? Jazeker, en daar zit ik de komende maand nog, maar ik heb de laatste dagen opvallend veel Duitse en Nederlandse nummerborden gesignaleerd in het straatbeeld alhier. En dat op bijna 4000 km (rij)afstand van Nederland.

Nederlandse en Duitse kentekens dus, en dan hebben we het natuurlijk niet over de familie De Vries en de familie Müller die hier het toerisme een handje helpen. Het gaat om families die luisteren naar namen als Yilmaz en Demirel en die op bezoek gaan bij familie. Familie dus, heel belangrijk hier in (dit gedeelte van) Turkije. Is een kwestie van cultuur, maar ik kan er maar moeilijk aan wennen. Persoonlijk moet ik er niet aan denken om een paar keer per week (of vaker nog, elke dag!) mijn neven, nichten, achternichten, oudtantes en de hele rataplan tegen te komen. Dat is hier dus heel anders. Geregeld is er bezoek, of er komt weer iemand bij de ILS (mijn stageplaats) aangewipt die bijna even oud is als de neef van de baas (een collega van mij) maar die dan zijn zus d'r zoon blijkt zijn, ofzoiets, ik ben het spoor onderhand redelijk bijster geraakt.

Goed, mijn laatste maand hier dus. Jullie willen natuurlijk weten of ik jullie mis hè, haha. En ik zal jullie een al dan niet bevredigend antwoord geven: Ja, ik mis jullie! Ik heb het hier wel een beetje gezien. Ben hier nu ruim 3 maanden en mijn sociale leven heeft toch een fikse devaluatie achter de rug. Hoogtepunt bestaat hier uit een zondagmiddag op het platteland bij de ouders van 'n student (heel mooi daar overigens, en ik kom er helemaal tot rust...) of ergens een ijsje eten in de stad. Allemaal hartstikke goed bedoeld, maar een gezelligheidsdier als ik gaat zoiets niet veel langer trekken dan een aantal maanden. Ik hoop bij terugkomst in de polder toch op een flinke upgrade wat betreft gezellig doen en lekker ongedwongen ergens een biertje weghappen. Een terrasje pakken zonder dat je er alleen zit... In Gaziantep zit men normaal gesproken niet met een biertje in de buitenlucht, zoals ik in één van mijn eerdere bijdragen al heb gememoreerd.

En als je op het terras zit, mag je nog iets te roken opsteken ook! Niet dat ik rook, jullie kennen me, maar in de Nederlandse kroeg kun je voortaan niet meer uit de voeten met je pakje sigaretten. Het is voor de verstokte roker dus hopen op een mooie lange zomer die nog een verlenging krijgt in september en oktober of langer nog middels een Indian Summer. Je ziet, ik ben aardig op de hoogte. Geen kunst meer in dit tijdperk van internet. Kun je nagaan dat het nog maar 10 jaar geleden is dat internet helemaal niet zo algemeen was, en nog maar ietsje langer dat vrijwel niemand een internetaansluiting had. Een wereld zonder internet, nauwelijks meer voor te stellen.

Terug naar de rookvrije horeca... Het rookverbod in Nederland dus, ben benieuwd of dat een verandering van sfeer brengt in de uitgaansgelegenheden. Ik heb de overgang niet meegemaakt, wel raar als ik straks terug ben en er wordt nergens meer in de kroeg gerookt. Van mij had het niet per se gehoeven, ik vind het ook wel gemoedelijk om af en toe een sigaartje op te steken. Gewoon gezellig, met een paar vrienden. Ik realiseer het me nog niet helemaal, maar ook dat gaat helaas niet meer. Hier in Turkije schijnt het rookverbod volgend jaar ook te worden ingevoerd, al moet eerst de huidige regering maar eens afwachten of die er tegen die tijd überhaupt nog zit.

Trouwens, sigaretten zijn hier erg voordelig, dus mocht ik nog iemand blij kunnen maken met een paar pakjes peuken dan verneem ik dat uiteraard graag. Voor de rest heb ik hier sinds terugkomst uit Syrië niet al te vele bijzondere dingen meegemaakt. Heb wel een aanvaring gehad met m'n baas. Waar gaan alle ruzies over? Precies, over doekoe. Ik was er namelijk achter gekomen dat het vooraf afgesproken maandelijkse bedrag dat ik hier betaal om te wonen (400 Turkse lira, oftewel zo'n 200 euro) precies overeenkomt met het bedrag dat m'n baas en z'n vriendin over dezelfde periode aan huur betalen. Kortom, je zou kunnen stellen dat ik in m'n eentje de huur ophoest. En ik meen mij ook heel helder te herinneren dat ik toch echt alleen de aansluitingskosten voor internet volledig voor m'n rekening zou nemen en dat ik dan vervolgens de ene helft en m'n baas de andere helft van de internetkosten zou betalen. Niet dus... bovendien verdien ik hier al geen euro, dus ik kom zeker niet rijk terug uit het Turkse. Hoe dan ook, het is vooralsnog een hele nuttige ervaring geweest, en die laatste paar weken zit ik hier ook nog wel uit, don't worry!